De controle freak gecontroleerd

Onze soort ziet kans haar omgeving te domineren zoals geen andere dier- of menssoort dat vóór ons ooit wist te realiseren. Wij zijn in staat delen van onze planeet te bewonen en prooien te bemachtigen waar we met onze relatief gering ontwikkelde zintuigen, spierkracht, beharing en onderhuidse vetlaag beslist niet op zijn gebouwd. Ons brein stelt ons in staat om met zelf ontwikkelde hulpmiddelen in de vorm van kleding, behuizing, vaartuigen, vuur en bewapening te leven en overleven waar we willen. Zelfs de maan is niet meer veilig.
Niet alleen dat we ons zelf aanpassen, we dwingen ook onze leefomgeving in het keurslijf dat voldoet aan onze wensen en behoeften. We ontginnen, rooien en roeien uit, ontwateren, bewateren en exploiteren om als soort maximaal profijt uit de onderworpen ecosystemen te kunnen trekken. Insecten, parasieten en micro-organismen worden te vuur en te zwaard bestreden, de stand van eetbaar wild en de groei van voor ons nuttige en mooie gewassen bevorderd en zogenaamd schadelijk wild en onkruid vernietigd.
Onze eigen soort blijft – ook letterlijk – niet buiten schot. Moord en slavernij, oorlog en ander zinloos geweld lijken evenzeer met ons verbonden als de eeuwige dans van aarde en maan.
Zelfs hebben we kans gezien om een deel van de levende natuur gehéél onder controle te brengen. Een proces dat in de afgelopen 12.000 jaar geschiedenis maakte als domesticatie van wilde dieren en planten tot landbouwhuisdieren en landbouwgewassen. Individuen van enkele tientallen wilde diersoorten werden gevangen en onder controle gebracht, waarbij wij bepaalden welk dier in leven bleef, wie zich mocht voortplanten, wanneer, met wie en hoe vaak. Slechts enkele mannelijke dieren dienden nog de voortplanting. De rest werd gecastreerd, geslacht of anderszins geëxploiteerd. Interessant in dit verband is de parallel met mensculturen waarin nog veelwijverij huis houdt en gearrangeerde huwelijken woeden.
Bij de kunstmatige selectie tijden het domesticatieproces speelden eigenschappen, ooit van belang om te kunnen overleven zonder onze bescherming, nauwelijks nog een rol. Het selectiecriterium was nú productie van melk, vlees, eieren, wol, leer, honing en zijde. Bij weer andere huisdieren ging het om waakzaamheid, snelheid en kracht of puur esthetiek.
Het oeroude succesvolle natuurlijke seksuele selectieproces vrijwel geheel buiten spel gezet.
Des te verrassender dat onze soort, die meent op enig natuurgeweld, de beweging der hemellichamen en de dood na, alles onder controle te hebben, zelf nog steeds onweerstaanbaar wordt gestuurd door miljoenen jaren oude seksuele selectiemechanismen.
De zogenaamde liefde is dan ook niet anders dan kille berekening en een vleugje chemie!
De moderne mens verkeert in een fascinerende spagaat tussen vrijwel totale controle over het extern gebeuren en het volstrekt oncontroleerbare proces van natuurlijke partnerkeuze.
De controle freak gecontroleerd.